Hadis No : 1278
Ravi: Abdullah İbnu Şakik
Tanım: Hz. Osman (ra) hacc sırasında temettuda bulunmayı yasaklıyor, Hz. Ali de bunu emrediyordu. Hz. Osman, Hz. Ali (ra)’ye bir kelam söyledi. Hz. Ali (ra): “Sen de biliyorsun ki biz, Resulullah (sav)’la birlikte haccederken temettü haccı yaptık” dedi. Hz. Osman da: “Evet, ama biz korkuyorduk” dedi.”
Kaynak: Müslim, Hacc 158, (1223); Nesai, Hacc 50, (5, 152)
Hadis No : 1279
Ravi: İbnu Abbas
Tanım: Resulullah (sav), Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman (ra) hacc-ı temettü yaptılar. Bunu ilk yasaklayan Hz. Muaviye (ra) oldu.”
Kaynak: Tirmizi, Hacc 12, (822); Nesai, Hacc 50, (5, 153, 154)
Hadis No : 1280
Ravi: Sa’d İbnu Ebi Vakkas
Tanım: Biz Resulullah (sav) ile hacc-ı temettü yaptığımız zaman bu adam -ki Muaviye’yi kasteder- Urş’ta -ki Urş’la cahiliye devrindeki Mekke evlerini kasteder” kafirdi.
Kaynak: Müslim, Hacc 164, (1225); Muvatta, Hacc 60, (1, 344); Tirmizi, Hacc 12, (823); Nesai, Hacc 50, (5, 152-153)
Hadis No : 1281
Ravi: İbnu Ömer
Tanım: Resulullah (sav) Veda haccında umre ile hacca kadar temettuda bulundu ve kurban kesti. Kurbanını Zülhuleyfe’den itibaren beraberinde götürdü. Menasikin icrasına (umre için niyetli) başlayıp, umre telbiyesi getirdi. Sonra hacc için telbiye getirdi. Beraberindeki ashabı da umre ile hacca kadar temettuda (istifade) bulundu. Hacc kafilesi içerisinde kurbanı olanlar da vardı, olmayanlar da. Resulullah (sav) Mekke’ye geldiği zaman halka hitaben: “Kimin kurbanı varsa, haccını tamamlayıncaya kadar ihramdan çıkmasın, kimin kurbanı yoksa tavaf ve sa’yini yapsın, saçını kısaltarak ihramdan çıksın. Sonra hacc için tekrar ihrama girip kurbanını kessin, kim kurban bulamazsa hacc sırasında üç gün, evine dönünce de yedi gün olmak üzere (on gün) oruç tutsun” buyurdu.
Kaynak: Buhari, Hacc 104; Müslim, Hacc 174, (1227); Ebu Davud, Hacc 24, (1805); Nesai, Hacc 50, (5, 151-152)
Hadis No : 1282
Ravi: İkrime
Tanım: İbnu Abbas (ra)’a müt’atul-hacc’dan sorulmuştu, şu cevabı verdi: “Veda haccında, Muhacirler, Ensariler ve Resulullah (sav)’ın zevceleri hep ihrama girdiler, biz de girdik. Mekke’ye geldiğimiz zaman Resulullah (sav): “Kurbanlık nişanlıyanlar hariç, herkes hacc için giydiği ihramı umreye çevirsin” diye emretti. Biz de Beytullah’ı tavaf ettik. Safa ve Merve’de sa’y yaptık. (İhramdan çıkarak) kadınlarımıza geldik, elbiselerimizi giydik. Resulullah (sav) şunu da söylemişti: “Kim kurbanlık nişanlamışsa, kurbanlığı mahalline varıncaya kadar ihramdan çıkmasın!” Terviye akşamında (yani Zilhicce’nin 8. günü) bize hacc için ihrama girmemizi emretti. (Harem bölgesinin dışına çıkarak ihramlarımızı giyerek hacca başlayıp) menasiki tamamladığımız zaman Mekke’ye geri gelip Beytullah’ı, Safa ve Merve’yi tavaf ettik. Böylece haccımız tamamlanmış, ayet-i kerimenin buyurduğu üzere (Mealen): “Haccı da umreyi de Allah için tam yapın. Fakat (herhangi bir sebeple bunlardan) alıkonursanız, o halde kolayınıza gelen kurban gönderin…” (Bakara 196) üzerimizde kurban borcu kalmıştı.” (Buhari bunu bab başlığında talik (senetsiz) olarak kaydetmiştir.)
Kaynak: Buhari, Hacc 37
Hadis No : 1283
Ravi: Ebu Zerr
Tanım: Haccda mut’a sadece Muhammed (sav)’in ashabına hastır.”
Kaynak: Müslim, Hacc 189, (1224); Ebu Davud, Menasik 25, (1808); Nesai, Hacc 77, (5, 179-180); İbnu Mace, Hacc 42, (2984)
Hadis No : 1284
Ravi:
Tanım: Ebu Davud’daki rivayette şöyle denmektedir: “Ebu Zerr (ra), hacca niyetle ihram giyip sonradan bunu umreye çevirenler hakkında şöyle diyordu: “Bu, sadece Hz. Peygamberle haccedenlere has bir ruhsattı.”
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 25, (1807); İbnu Mace, (Hacc 42, (2985)
Hadis No : 1285
Ravi: Ebu Cemre
Tanım: İbnu Abbas (ra)’a mut’a’dan sordum; bana onu yapmamı emretti, haccda kesilen kurbandan sordum. “Bu hususta,” dedi, “deve veya sığır veya davar veya kana ortak olmak imkanları var (bunların hepsi meşrudur).” Ebu Cemre der ki: “İnsanlar mut’ayı mekruh addediyorlardı. (Eve gelip) uyudum. Rüyamda birisini gördüm (bana gelip): “Makbul umre, mebrur hacc!” diye müjdeledi. Hemen İbnu Abbas (ra)’a gelip haber verdim. Bana: “Allahu ekber! Ebul-Kasım (sav)’ın sünneti!” dedi.”
Kaynak: Buhari, Hacc 102; Müslim, Hacc 204, (1242)
Hadis No : 1286
Ravi: İbnu Ömer
Tanım: Kim hacc aylarında umre yapar, sonra Mekke’de hacc zamanı gelinceye kadar ikamet ederse bu kimse, hacc da yaparsa mütemettidir. Bu durumda kolayına gelen bir kurban kesmesi vacib olur. Eğer kurban bulamazsa, üç günü hacc sırasında, yedi günü de döndüğü zaman olmak üzere (on gün) oruç tutar.” İmam Malik der ki: “Bu hüküm, o kimsenin hacc zamanına kadar orada ikamet etmesi ve aynı sene içinde hacc yapması halinde caridir.” (Muvatta’nın bir diğer rivayetinde der ki: “Allah’a yemin olsun, haccdan önce umre yapıp (bu sebeple) kurban kesmem, haccdan sonra Zilhicce ayında umre yapmamdan daha sevimlidir.”)
Kaynak: Muvatta, Hacc 62, (1, 344)
Hadis No : 1287
Ravi: Abdurrahman İbnu Harmele el-Eslemi
Tanım: Bir adam gelip Said İbnul-Müseyyib’e: “Haccdan önce umre yapayım mı?” diye sormuştu. Şöyle cevap verdi: “Evet, Resulullah (sav) haccetmezden önce umre yaptı.”
Kaynak: Muvatta, Hacc 57, (1, 343)
Hadis No : 1288
Ravi: İbnu’l-Müseyyeb
Tanım: Ömer İbnu Ebi Seleme, Hz. Ömer (ra)’den Şevval ayında umre yapmak için izin istedi. O da izin verdi, İbnu Ebi Seleme umre yapıp ailesine döndü, haccetmedi.”
Kaynak: Muvatta, Hacc 58, (1, 343)
Hadis No : 1289
Ravi: Hz. Aişe
Tanım: Oruç, umre yapıp hacca kadar temettuda bulunup da hacc için ihrama girmesinden arefe gününe kadar kurban bulamayan kimse içindir. Eğer orucu tutmazsa, Mina günlerinde tutar. İbnu Ömer (ra) de böyle hükmediyordu.
Kaynak: Muvatta, Hacc 255, (1, 426)
Hadis No : 1290
Ravi: Cabir
Tanım: (Veda haccında), Resulullah (sav) ve ashabı (ra), hacc için ihrama girdikleri vakit, Resulullah ile Talha hariç, hiç kimsenin kurbanlığı yoklu. O sırada Hz. Ali, beraberinde bir kurbanlık olduğu halde Yemen’den geldi. Ve derhal: “Ben de Resulullah’ın niyet ettiği şeye niyet ederek ihram giydim” deyip katıldı. Resulullah (sav) ashabına bu hacclarını umreye çevirmelerini, tavaf yapmalarını, (sa’y yapmalarını), beraberinde kurbanlığı olanlar hariç saçlarını kısa keserek ihramdan çıkmalarını emretti. Bir kısmı itiraz ederek: “Yani henüz cenabetken Mina’ya mı gideceğiz?” dediler. Bu söz Hz. Peygamber (sav)’e ulaşmıştı: “Geride bıraktığım işlerimi tekrar bulsaydım kurban getirmezdim. Eğer, beraberimde kurbanlığım olmasaydı, ben de ihramdan çıkardım” dedi. Bu sırada Hz. Aişe (ra) hayız oldu. Beytullah’ı tavaf hariç, haccın bütün menasikini yerine getirdi. Temizlenince de tavafı yaptı. Dedi ki: “Ey Allah’ın Resulü! Sizler hem umre hem de hacc yapmış olarak burdan ayrılacaksınız, ben ise sadece hacda ayrılacağım!” Bunun üzerine Resulullah (sav) oğlan kardeşi Abdurrahman İbnu Ebi Bekr (ra)’e, Hz. Aişe’yi (Harem bölgesinin dışında yer alan) Ten’im’e götürmesini emretti. (Hz. Aişe (ra) orada ihram giyerek) haccdan sonra umre yaptı.”
Kaynak: Buhari, Hacc 81, 32, 34, 35, Umre 6, 15, Meğazi 61, Temenni, 3, 27
Hadis No : 1291
Ravi:
Tanım: Buhari’nin bir diğer rivayetinde şöyle gelmiştir: “(Resulullah (sav), Mekkeye gelince ashabına: “İhramınızdan çıkın. Önceki niyetinizi mut’aya çevirin!” dedi. Ashab: “Biz önce “hac” diye ismen belirterek niyet etmişken, şimdi nasıl mut’aya çevirebiliriz?” diye itiraz ettiler. Resulullah (sav): “Ben size ne söylüyorsam onu yapın. Eğer kurbanlık getirmemiş olsaydım, size emretmiş bulunduğumu ben de yapardım, Ancak, kurbanım (Mina’daki kesim) mahalline ulaşmadan ihramlıya haram olan şeylerden hiçbirisi bana helal olmaz!” dedi. Bunun üzerine Ashab-ı Kiram Resulullah (sav)’ın emrini yerine getirip ihramdan çıktılar.”
Kaynak: Buhari, Hacc 81, 32, 34, 35, Umre 6, 15, Meğazi 61, Temenni, 3, 27
Hadis No : 1292
Ravi:
Tanım: Buhari’nin bir başka rivayetinde şu ziyade yer alır: Biz Mekke’ye Zilhicce ayının 4’ünde gelmiştik.
Kaynak: Buhari, Hacc 81, 32, 34, 35, Umre 6, 15, Meğazi 61, Temenni, 3, 27
Hadis No : 1293
Ravi:
Tanım: Müslim’in bir rivayetinde şu ibareye de yer verilmiştir: “Bize ihramdan çıkmamız, hacc için yaptığımız niyyetin umreye çevrilmesi emredilmişti. Bu, bize çok imkansız bir emir geldi ve hepimizin canını sıktı. Memnuniyetsizliğimiz Resulullah (sav)’a ulaştırıldı. Ona semavi bir şey (haber) mi ulaştı, insanlardan mı bir şey ulaştı bilemiyoruz, her ne ise, bize şu hitabda bulundu: “Ey nas, ihramdan çıkın. Eğer beraberimde kurbanlığım olmasaydı, ben de sizin gibi yapardım!” (Resulullah’ın bu kesin emri üzerine) ihramdan çıktık. Hatta hamınlarımızla münasebet-i cinsiyede bile bulunduk, ihrama girmemiş olan bir kimsenin yaptığı her şeyi yaptık. Bu hal terviye gününe (Zilhicce’nin 8. günü) kadar devam etti. O gün gelip, Mekke’yi arkada bıraktığımız vakit, hacca niyet ederek ihrama girdik.”
Kaynak: Müslim, Hacc (1213-1216 arasındaki rivayetler)
Hadis No : 1294
Ravi:
Tanım: Müslim’in diğer bir rivayetinde şöyle denir: “Biz, hacc-ı ifrad için ihram giyip Resulullah (sav)’la birlikte ilerledik. Hz. Aişe (ra) de umre için ihrama girdi. Şerefe gelince Hz. Aişe hayız oldu. (Mekke’ye) gelince Kabe’yi, Safa ve Merve’yi tavaf ettik. Sonra, beraberinde kurbanlık olmayanların ihramdan çıkmaları emredildi. “Neleri nefsimize helal edeceğiz?” diye sorduk. Resulullah (sav), “(ihramlıya yasak olan) her şeyi”, dedi. Bunun üzerine kadınlarımızla da yattık, kokular süründük, elbiselerimizi giydik. (Bunların hepsini yaparken) bizimle arefe (yani hacc ihramı giyme) günü arasında sadece ve sadece dört gece vardı. Sonra terviye günü (Zilhicce’nin 8’i) tekrar ihrama girdik. Bir ara Resulullah (sav) Hz. Aişe (ra)’nın yanına girmişti, onu ağlıyor buldu. “Neyin var?” diye sordu. “Hayız oldum, herkes ihramdan çıktı, ben çıkamadım, tavafımı da yapamadım. Herkes artık (umresini tamamladı), hacc için (Arafat’a) çıkıyor!” diyerek yakındı. Resulullah (sav): “Bu hal, Cenab-ı Hakk tarafından Adem (a.s)’ın kızlarına yazılmış bir kaderdir, (sana mahsus bir kusur değil). Sen de, (ihrama giren herkesin yaptığı gibi) yıkan ve hacc için ihrama gir” dedi. O da öyle yaptı. (Mina, Arafat ve Müzdelife’deki) vakfelerin hepsine katıldı. Hayızdan temizlenince de (ifaza) tavafını yaptı. (Bunlar bittikten sonra Resulullah (sav) Hz. Aişe (ra)’e: “Artık hem haccını hem de umreni yapmış, her ikisinin de ihramından çıkmış oldun!” dedi. Hz. Aişe (ra): “Ancak benim içimden Beytullah’ı tavaf etmeden hacc yaptığım hissi geçiyor” dedi. Bunun üzerine (oğlan kardeşine seslenerek): “Ey Abdurrahman (kızkardeşin) Aişe’yi Ten’im’e götür, orada umre için ihrama girsin!” dedi. Bu vak’a Hasbe gecesi cereyan etmişti. Resulullah (sav) mülayim bir insandı. Hz. Aişe (ra) birşey arzu etti mi onun arkasını takip eder (yerine getirirdi).”
Kaynak: Müslim, Hacc (1213-1216 arasındaki rivayetler)
Hadis No : 1295
Ravi:
Tanım: Müslim’in bir diğer rivayetinde şöyle denir: “… Deve ve sığırda ortak olmamız emredildi. Bizden her yedi kişi bir deveye iştirak edecekti.”
Kaynak: Müslim, Hacc (1213-1216 arasındaki rivayetler)
Hadis No : 1296
Ravi:
Tanım: Müslim’in bir başka rivayetinde: “Ne Resulullah (sav), ne de Ashab (ra), hiç kimse, Safa ile Merve arasında ilk tavafın dışında başka bir tavaf yapmadı” denmiştir.
Kaynak: Müslim, Hacc (1213-1216 arasındaki rivayetler)
Hadis No : 1297
Ravi:
Tanım: Ebu Davud ve Nesai’de şu ziyade gelmiştir: “Süraka İbnu Malik (ra): “Ey Allah’ın Resulü, bu sene (hacc sırasında) yaptığımız temettü bu yıla mı has, bundan sonra her haccda ebediyen yapılacak mı?” diye sormuştu. Resulullah (sav): “Elbette, ebediyen yapılacaktır!” cevabını verdi.
Kaynak: Buhari, Hacc 81, 32, 34, 35, Umre 6, 15, Meğazi 61, Temenni, 3, 27; Müslim, Hacc (1213-1216 arasındaki rivayetler); Ebu Davud, Menasik 23, (1785-1789 arasındaki rivayetler); Nesai, Hacc 77, (5, 178-179)
Hadis No : 1298
Ravi: İbnu Abbas
Tanım: (Cahiliye Arapları) hacc aylarındaki umreyi yeryüzünde işlenebilen günahların en büyüğü biliyorlardı. Keza Muharrem ayını da Safer diye isimlendirip: “Bere iyileşip eser kalmadığı ve Safer ayı çıktığı vakit umre yapmak isteyene umre helal olur” diyorlardı. Resulullah (sav) ve Ashab-ı Güzin (ra)’i, hacc için ihrama girmiş olarak 4 Zilhicce sabahı (Mekke’ye) geldiler. (Gelir gelmez) Resulullah (sav), hacc niyetlerini umreye tahvil etmelerini emretti. Bu, Ashab nezdinde büyük bir hadise oldu. “Ey Allah’ın Resulü, neleri helal addedeceğiz?” diye sordular. “Bütün (ihram haramları) helal olacak!” diye cevap verdi.” (Nesai’deki rivayette: Eser yerine veber (yün) denmiştir. Mana: “Yün çoğalınca” olur. Keza “Safer ayı çıkınca” tabirinden sonra: “Veya şöyle dedi: Safer ayı girince” tabiri ilave edilmiştir)
Kaynak: Buhari, Hacc 34, Menakıbul-Ensar 26; Müslim, 198, (1240, 1241); Ebu Davud, Hacc 80, (1987), Menasik 23, (1792); Nesai, Hacc 77, 108, (5, 180, 181, 201, 202)
Hadis No : 1299
Ravi:
Tanım: Müslim ve Tirmizi’de şöyle gelmiştir: “Resulullah (sav) buyurdu ki: “Umre, kıyamete kadar hacca dahil oldu: Yani, umre ameli, hacc-ı kıran yapmak isteyenin hacc ameline dahil oldu.”
Kaynak: Müslim, Hacc 203, (1241); Tirmizi, Hacc 89, (932)
Hadis No : 1300
Ravi: Aişe
Tanım: Biz hacc aylarında Resulullah (sav)’la birlikte, hacc için ihrama girmiş olarak, hacc gecelerinde yola çıkıp Seref nam yere indik. Orada Resulullah (sav): “Kimin beraberinde kurbanlığı yoksa, haccını umre yapmak isteyen umreye çevirsin. Beraberinde kurbanlığı olan bunu yapmasın” dedi. Hz. Aişe sözünde devamla der ki: “Ashab’tan bazısı umreye niyet etti, bazısı da terketti. Resulullah (sav) ile, gücü yerinde olan bazısının yanında kurbanlığı vardı. (Bir ara) Resulullah yanıma gelince beni ağlar buldu. “Niye ağlıyorsun?” diye sordu. “Ben ashabına söylediklerini işittim ve umre yapmaktan engel olundum!” dedim. Bunun üzerine: “Neyin var?” diye tekrar sordu. “Namaz kılamıyorum (hayız oldum)” dedim. “Bu sana zarar vermez. Sen Hz. Adem (a.s)’in kızlarından bir kadınsın, Allah öbürlerine yazdığı kaderi sana da takdir etti, bu bir kusur sayılmaz. Sen haccına devam et. Cenab-ı Hakk inşaallah, umreyi de sana nasib edecek” dedi.
Kaynak: Buhari, Umre 6, 8, 9, Hayz 1, 7, Hacc 3, 33, 81, Edahi 3, 10; Müslim, Hacc 111-135, (1211-1212); Muvatta, Hacc 223-224, (1,410-412); Ebu Davud, Menasik 23, (1778-1783); Nesai, Hacc 77, (5, 177-178), Tirmizi, Hacc 91, (934)
Hadis No : 1301
Ravi: Aişe
Tanım: Hayız halim Arefe gününe kadar devam etti, o gün temizlendim. Ben de sadece umreye niyet etmiştim. Resulullah saçımı çözüp taramamı, umreyi bırakıp, hacc niyetiyle ihrama girmemi emretti. Emrini yerine getirdim ve haccımı eda ettim.
Kaynak: Buhari, Umre 6, 8, 9, Hayz 1, 7, Hacc 3, 33, 81, Edahi 3, 10; Müslim, Hacc 111-135, (1211-1212); Muvatta, Hacc 223-224, (1,410-412); Ebu Davud, Menasik 23, (1778-1783); Nesai, Hacc 77, (5, 177-178), Tirmizi, Hacc 91, (934)
Hadis No : 1302
Ravi: Aişe
Tanım: Resulullah (sav)’la birlikte çıktık, kurban günü Mina’ya geldik. Ben (orada) temizlendim. Sonra Mina’dan çıktım. Beytullah’a koştum. Sonra, Resulullah’la birlikte nefr-i ahir (teşrik günlerinin üçüncüsü, yani bayramın 4. günü = 13 Zilhicce) günü çıktık, Muhassaba indik. Abdurrahman (ra)’ı çağırdı ve: “Kızkardeşini Harem bölgesinden çıkar (Ten’m’e kadar götür. Orada) umre için ihram giysin. Umreyi yapınca buraya gelin, sizi dönünceye kadar burada bekliyorum!” dedi. Ben ayrılıp (Ten’im’e gidip ihram giydim, umre yaptım) tavaftan boşalınca, seherde yanına geldim. Yola çıkma emri verdi. Herkes göç yükleyip Medine’ye müteveccihen hareket etti.”
Kaynak: Buhari, Umre 6, 8, 9, Hayz 1, 7, Hacc 3, 33, 81, Edahi 3, 10; Müslim, Hacc 111-135, (1211-1212); Muvatta, Hacc 223-224, (1,410-412); Ebu Davud, Menasik 23, (1778-1783); Nesai, Hacc 77, (5, 177-178), Tirmizi, Hacc 91, (934)
Hadis No : 1303
Ravi: Aişe
Tanım: Bir başka rivayette şöyle denmiştir: “Resulullah (sav) Beytullah’a uğrayıp sabah namazından önce tavaf etti, sonra Medine’ye hareket etti.”
Kaynak: Buhari, Umre 6, 8, 9, Hayz 1, 7, Hacc 3, 33, 81, Edahi 3, 10; Müslim, Hacc 111-135, (1211-1212); Muvatta, Hacc 223-224, (1,410-412); Ebu Davud, Menasik 23, (1778-1783); Nesai, Hacc 77, (5, 177-178), Tirmizi, Hacc 91, (934)
Hadis No : 1304
Ravi: Aişe
Tanım: Bir başka rivayette şöyle denmiştir: “Resulullah (sav) ile birlikte yola çıktık. Bazılarımız umre niyetiyle ihrama girdi, bazılarımız hem hacc hem de umre niyetiyle ihrama girdi, bazılarımız da sadece hacc niyetiyle ihrama girdi. Resulullah (sav) da sadece hacc için ihrama girmişti. Umre için ihrama girenler, (umreyi yapınca) ihramdan çıktılar. Hacc için ihrama girenler veya hacc ve umre için ihrama girenler, yevm-i nahr’e (kurbanın birinci gününe) kadar ihramdan çıkmadılar.”
Kaynak: Buhari, Umre 6, 8, 9, Hayz 1, 7, Hacc 3, 33, 81, Edahi 3, 10; Müslim, Hacc 111-135, (1211-1212); Muvatta, Hacc 223-224, (1,410-412); Ebu Davud, Menasik 23, (1778-1783); Nesai, Hacc 77, (5, 177-178), Tirmizi, Hacc 91, (934)
Hadis No : 1305
Ravi: Aişe
Tanım: Ebu Davud’un bir rivayetinde şöyle denir: “Resulullah (sav) buyurdu ki: “Ey Abdurrahman! Kızkardeşini devenin arkasına al, Ten’im’den itibaren umre yaptır. Tepelikten inip oraya vardın mı ihrama girsin. Zira yapacağı, kabul görecek bir umredir.”
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 81, (1995)
Hadis No : 1306
Ravi: Ebu Musa
Tanım: Resulullah (sav) Batha’da mola vermişken yanına uğradım. Bana: “Neye niyetle ihrama girdin?” diye sordu: Ben: “Resulullah (sav)’ın niyeti ile niyetlendim” dedim. Bana: “Kurbanlığın var mı?” diye sordu. Ben: “Hayır” dedim: “Öyleyse,” dedi “Beytullah’ı, Safa ve Merve’yi tavaf et ve ihramdan çık!” Resulullah’ın bu söylediklerini yaptım. Ailemden bir kadına uğradım. Saçlarımı tarayıp, başımı yıkayıverdi. Ben Hz. Ebu Bekir (ra)’in halifeliği sırasında, halka bu şekilde fetva veriyordum. O öldü, yerine Hz. Ömer (ra) halife olu. Onun zamanında, bir hacc mevsimiydi. Ben (hacc için hazırlığa) kalkmış olduğum sırada bir adam gelip: “Fetvalarında teennili ol. Emirül-mü’mininin hacc mevzuunda neler ihdas edeceğini bilemezsin!” dedi. Ben de: “Ey insanlar, ben, kime hacda ilgili bir fetva vermiş idiysem, teennili olsun, işte mü’minlerin emiri size geliyor. Onu imam edinin, ona uyun!” dedim. Hz. Ömer (ra) gelince kendisine: “Ey mü’minlerin emiri, kulağıma gelen nedir? Hacc menasikiyle alakalı yeni şeyler mi ihdas ettiniz?” diye sordum. Bana: “Eğer Allah’ın kitabıyla amel edeceksek, bak Allah’ın kitabı ne diyor: “Haccı da, umreyi de Allah için tam yapın…” (Bakara 196) emrediyor. Eğer Resulullah (sav)’ın sünneti ile amel edeceksek. O: “Menasikinizi benden alın” diyor ve kurbanlığı, yerine (Mina’ya) ulaşıncaya kadar ihramdan çıkmıyor.”
Kaynak: Buhari, Umre 11, Hacc 32, 34 125, Megazi 60, 77; Müslim, Hacc 154. (1221); Nesai, Hacc 50, (5,153)
Hadis No : 1307
Ravi:
Tanım: Müslim ve Nesai’de gelen bir diğer rivayette şöyle denir: Ebu Musa hacc-ı temettuya fetva veriyordu. Hz. Ömer (ra) ona: “Biliyorum ki Resulullah (sav) ve ashabı bunu yaptılar. Ancak ben, halkın Erak denilen yerde kadınlarla cima ederek, sonra başlarından su damlar bir halde hacc yapmaya gitmelerini uygun bulmadım” dedi.
Kaynak: Müslim, Hacc 157, (1222); Nesai, Hacc 50, (5, 159)
Hadis No : 1308
Ravi: Bera
Tanım: Resulullah (sav), Hz. Ali’yi Yemen’e emir olarak gönderdiği zaman ben onun yanında idim. Onunla beraber ben de (altın) kaplar elde ettim. Hz. Ali (ra), (Yemen’den) Resulullah’ın yanına gelince, Hz. Fatıma’nın, (boyalı elbiseler giymiş), evi de (hala kokmakta olan) bir tütsü ile tütsülemiş olduğunu gördü. (Bu kıyafet ve bu tütsünün yasak olduğu hacc döneminde karşılaştığı bu manzaraya Ali) kızdı. Hz. Fatıma: “Niye kızıyorsun? Resulullah (sav) ashabına (ihramdan çıkmalarını emir buyurdu, onlar da ihramdan çıktılar” dedi. (Bunun üzerine Hz. Ali, zevcesine: “Ben zaten Resulullah’ın niyyeti ile ihrama girmiştim” dedi ve) Hz. Peygamber (sav)’e uğradı. Resulullah (sav): “Sen ne yaptın?” diye sordu. Hz. Ali: “Resulullah’ın niyeti ile niyetlendim” deyince Resulullah (sav): “Ben kurbanlık getirdim ve hacc-ı kırana niyet ettim” diye açıklamada bulundu ve Hz. Ali (ra)’ye şu emri verdi: “Altmış yedi -veya altmış altı- deve kes. Develerden otuz üç -veya otuz dört- tanesini kendin için ayır ve develerden her birinden bir parça da (benim için) ayır.”
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 24, (1797)
Hadis No : 1309
Ravi: Enes
Tanım: Resulullah (sav) Zülhuleyfe’de geceledi. Sabah olunca (devesine) bindi. Devesi onu Beyda’da havaya kaldırınca, Allah’a hamdetti, teşbih etti, tekbir getirdi, tahlil getirdi. Sonra hacc ve umre için (niyet edip) telbiye getirdi. Halk da her ikisi için (niyet edip) telbiye getirdi. (Mekke’ye) gelince halka emretti, onlar da ihramdan çıktılar. Bu hal terviye gününe (Zilhicce’nin 8’i) kadar devam etti. Terviye günü hacc için ihrama girip telbiye getirdiler. Resulullah (sav) haccı ifa edince kendi eliyle ayakta olduğu halde, yedi deve kesti.
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 24, (1796); Nesai, Hacc 143, (5, 225)
Hadis No : 1310
Ravi: Bilal İbnu’l Haris
Tanım: Ey Allah’ın Resulü, hacc (için yapılan niyet)’ı umreye çevirmek sadece bize mi hastır, yoksa bizden sonrakiler için de caiz olacak mıdır?” diye sordum. Bana şu cevabı verdi: “Bu sadece size hastır, (Sizden sonraki Müslümanlara caiz değildir).” (Nesai, Bilal İbnu’l Haris’ten sadece (sadedinde olduğumuz) feshu’l-hacc hadisini tahric etmiştir. Feshu’l-hacc: Kişinin önce hacca niyet etmesi, fakat sonradan bunu umreye çevirmesi, umre yapınca ihramdan çıkması, tekrar hacc için ihrama girmesidir.)
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 25, (1808); Nesai, Hacc 77, (5, 179)
Hadis No : 1311
Ravi: İbnu Abbas
Tanım: Resulullah (sav) umre için, ashabı da hacc için ihrama girdi.
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 24, (1804); Müslim, Hacc 196, (1239); Nesai, Hacc 77, (5, 178)
Hadis No : 1312
Ravi: İkrime İbnu Halid el-Mahzumi
Tanım: İbnu Ömer (ra)’e haccdan önce yapılan umre hakkında (caiz mi, değil mi diye) sordum. Bana: “Yapmakta bir beis yok. Bizzat Resulullah (sav) haccdan önce umre yapmıştı” cevabını verdi.”
Kaynak: Buhari, Umre 2
Hadis No : 1313
Ravi: İbnu Abbas
Tanım: Resulullah (sav), insanlara (haccın İslam’a uygun olan) adabını öğretmesi ve Resulullah adına tebligatta bulunması için Hz. Ebu Bekiri hacc emiri olarak gönderdi. Hac kafilesi Arafat’a Zülmecaz cihetinden vasıl olunca Kabe’ye yaklaşmadı, fakat Zülmecaz’a doğru yöneldi. Böyle yapışı, hacca umre ile niyet etmemiş olmasından ileri geliyordu.
Kaynak: Buhari, Umre 2
Hadis No : 1314
Ravi: İbnu’l-Müseyyeb
Tanım: Resulullah (sav)’ın ashabından bir adam, Hz. Ömer (ra)’e gelerek, huzurunda, Resulullah (sav)’ın ölmüş bulunduğu hastalığı sırasında, haccdan önce yapılan umreyi yasaklarken Resulullah’ı işittiğine dair şehadette bulundu.
Kaynak: Ebu Davud, Menasik 23, (1793)
