Hadis No : 0220
Ravi: İbnu Ömer
Tanım: Hz. Peygamber (sav) şöyle emretti: “Ağaçların üzerinde o yılın meyve” leri (olgunlaşmaya) salih olduğu (kızarmak, sararmak suretiyle) zahir olana kadar, meyveleri satmayın. Yaş hurmayı kuru hurma karşılığında da satmayın.” Yüce Abdullah İbnu Ömer, Zeyd İbnu Sabit’in şöyle dediğim rivayet etmiştir: Resulullah (sav) yaş hurmayı kurusu ile değiştirmeyi yasakladıktan sonra, ariyyenin (muayyen bir ağacın başındaki yaş hurmayı) yerdeki yaş veya kuru hurma ile tebdiline müsaade buyurdu. Bu çeşit bir değiş tokuşa başka alım-satımlarda müsaade buyurmadı.” İbnu Ömer’e meyvenin salih olarak ortaya çıkması nedir? diye sorulunca şu cevabı verirdi: “Meyvenin afete uğrayarak zarar görme tehlikesini atlatmasidir.”
Kaynak: Buhari, Büyu 82-87, Müsakat 17, Selem 4; Müslim, Büyu 51, 59, 79, (1534-1535-1539); Ebu Davud, Büyu 20, (3361); Nesai, Büyu 28 (7, 262-263), 40 (7, 270-271), Eyman 45 (7, 33); İbnu Mace, Ticarat 32, (2214-2215); Muvatta, Büyu 10, (2.618)
Hadis No : 0221
Ravi: Enes
Tanım: Hz. Peygamber (sav) olgunlaşmazdan önce meyvenin ağacın basında iken satılmasını yasakladı. Kendisine (sav) meyvenin olgunlaşması ile ne kastediliyor? diye sorulunca: “Onun kızarması ve sararmasıdır” diye açıkladı ve ilave etti: “Cenab-ı Hakk bir afet vererek meyveye mani olacak olsa, kardeşinden aldığın parayı nasıl helal addedeceksin?”
Kaynak: Buhari, Büyu 83, Selem 4; Müslim, Müsakat 15-17 (1555), Büyu 49, 50 (1534-1554); Muvatta, Büyu 11 (2, 618); Ebu Davud, Büyu 23, (3367); İbnu Mace, Ticaret 61, (2284)
Hadis No : 0222
Ravi: Cabir
Tanım: Hz. Peygamber (sav) alacalanmazdan önce meyvenin satılmasını yasakladı. “Meyvenin alacalanması nedir?” diye sorulanca: “Kızarması, sararması ve yenir hale gelmesidir” diye açıkladı.
Kaynak: Buhari, Büyu 83, Zekat 58; Müslim, Büyu 53 (1536); Ebu Davud, Büyu 23, (3370-3373); Nesai, Büyu 28, (7, 264)
Hadis No : 0223
Ravi: Enes
Tanım: Resulullah (sav) siyahlanmazdan önce üzümün, sertleşmezden önce hububatın satılmasını yasakladı.”
Kaynak: Ebu Davud, Büyu 23, (3371); Tirmizi, Büyu 15 (1228); İbnu Mace, Ticarat 32, (2217)
Hadis No : 0224
Ravi: Harice İbnu Zeyd
Tanım: Anlattığına göre ravinin babası, Süreyya yıldızı doğmadıkça meyve satmazdı.
Kaynak: Muvatta, Büyu 13, (2,619)
Hadis No : 0225
Ravi: Sehl İbnu Ebi Hasme
Tanım: Hz. Peygamber (sav) yaş hurmayı kuru hurma ile değiştirmeyi yasakladı ve “Bu riba’dır, buna müzabene denir” buyurdu. Ancak ariyye satışını bundan istisna etti. Ariyye bahçe sahibinin ayırdığı bir veya iki hurma ağacıdır. Onların başındaki meyvenin kuruyunca ne kadar olacağını göz kararıyla tahmin eder. Bunun bedelince yaş hurma (satın alıp) yer” (Tirmizi bir başka rivayette şu ilaveyi kaydeder: “Resulullah (sav) yaş üzümü kuru üzümle her meyveyi, meyve cinsinden tahmini karşılığıyla satmayı yasakladı.” Yahya İbnu Said ariyye’yi şöyle açıkladı: “Kişinin ailesine yedirmek maksadıyla birkaç hurma ağacının yaş meyvesini, – miktarını tahmin yoluyla takdir edip – kuru hurma karşılığında satın almasıdır.”)
Kaynak: Buhari, Büyu 83, Şürb 17; Müslim, Büyu 64, (1540); Ebu Davud, Büyu 20, (3363); Tirmizi, Büyu 64, (1303); Nesai, Büyu’ 35, (7, 268)
Hadis No : 0226
Ravi: Ebu Hüreyre
Tanım: Hz. Peygamber (sav), kuru hurma vererek, tahmin yoluyla ariyyelerin satın alınmasına, beş vask veya beş vasktan az miktar için izin verdi.” Ravilerden biri, “beş vask” mı dedi, yoksa “beş vasktan az” mı dedi diye şüphe etmiştir.
Kaynak: Buhari, Büyu, 83 (Şürb 17); Müslim, Büyu 71, (1541); Ebu Davud, Büyu 21, (8364); Nesai, Büyu 35, (7, 268); Tirmizi, Büyu 63, (1301); Muvatta, Büyu 14, (2, 620)
Hadis No : 0227
Ravi: Ebu Sa’id
Tanım: Hz. Peygamber (sav) müzabene ve muhakala’yı yasakladı. Müzabene, yeni meyvenin daha hurma, ağacının başında iken satın alınmasıdır. İmam Malik “… kuru hurma vererek” ziyadesini kaydetti. Muhakala da buğday karşılığında tarlanın kiralanmasıdır.
Kaynak: Buhari, Büyu 82; Müslim, Büyu 105, (1546); Muvatta, Büyu 23-25 (2, 625); Nesai, Müzara’a 45, (7, 39)
Hadis No : 0228
Ravi: İbnu Ömer
Tanım: Resulullah (sav) müzabene’yi yasakladı. Müzabene, yaş hurmayı, ölçeğe vurarak kuru hurma mukabili satmaktır, keza taze üzümü ölçeğe vurarak kuru üzüm karşılığmda satmaktır.
Kaynak: Buhari, Büyu 75, 82; Müslim, Büyu 74 (1542); Ebu Davud, Büyu 18, (3361); Nesai, Büyu 33, (7, 266); Tirmizi, Büyu 63, (1300); Muvatta, Büyu 23, (2, 624)
Hadis No : 0229
Ravi: İbnu Ömer
Tanım: Resulullah (sav) ekini, ölçekli olarak buğdayla satmaktan yasakladı.”
Kaynak: Ebu Davud, Büyu 19, (3361)
Hadis No : 0230
Ravi: Cabir
Tanım: Resulullah (sav) muhabere ve muhakale’yi yasakladı. Ata der ki: Cabir bize şu açıklamayı yaptı: Muhabere: Boş araziyi, sahibi bir başkasına verir. Alan adam bütün masrafları karşılayarak tarlayı eker. Tarla sahibi mahsulden hisse alır, Müzabene’ye gelince, bunun “daha ağaçta iken yaş hurmayı, kuru hurma ile ölçekle satmak” olduğunu söyledi. Muhakale ise, ekinden cari bir alış-veriş, müzabene’ye benzer, ekinin ölçekle buğday mukabili satılmasıdır.
Kaynak: Buhari, Şürb 17; Müslim, Büyu 53, (1536); Tirmizi, Büyu 55, (1290), 72, (1313); Ebu Davud, Büyu 24, (3374-3375); Nesai, Büyu 39, (7, 270)
Hadis No : 0231
Ravi: Cabir
Tanım: Hz. Peygamber (sav) muhakale, müzabene, muaveme ve muhabere suretiyle yapılan ahş-verişleri yasakladı. – Ravi der ki: Muaveme, birkaç yılı içine alan bir satıştır.- Keza, sünya’yı da yasakladı” Sünen müellifleri şu ziyadeyi kaydederler, “…bilinme durumu hariç”
Kaynak: Müslim, Büyu 85, (1536)
